डम्मर बुढा मगर, बागलुङ
राष्ट्रिय गौरवको आयोजना मध्यपहाडी लोकमार्गको काम समयमै सम्पन्न नहुँदा स्थानीय र यात्रुले वर्षौदेखि सास्ती खेप्दै आएका छन् । लोकमार्गको बागलुङ–घोडाबाँधे खण्डको साढे दुई दशक अगाडि ट्रयाक खुले पनि हालसम्म कालेपत्रे नहुँदा हिउँदमा धुलो र बर्खामा हिलोले यात्रु तथा स्थानीय आजित छन् । लोकमार्ग कार्यालयले उपल्लाचौरदेखि घोडाबाँधे सम्मको २५ किलोमिटर सडक कालोपत्रेका लागि दुई निर्माण कम्पनीलाई जिम्मेवारी दिएको दियो । तर निर्माण कम्पनीले समयमै काम गर्न सकेका छैनन् ।
बागलुङको उपल्लाचौरदेखि १३ किलोमिटर पहिलो खण्ड र घोडाबाँधेसम्मको १२ किलोमिटर दोस्रो खण्ड गरि दुई निर्माण कम्पनीलाई जिम्मा दिइएको थियो । दुई वर्षमा सक्ने गरी निर्माणको जिम्मा पाएको ठेकेदार कम्पनीले ठेक्का सम्झौता भएको ७ वर्ष सम्म कालोपत्रे गर्ने काम नसक्दा यात्रु र स्थानीयले ठूलो सास्ती खेप्नु परेको छ । उपल्लाचौरदेखि १३ किलोमिटर सडकको भारत÷सिद्धिसाई जेवीसंग २०७३ माघमा दुई वर्षमा सक्नेगरी ठेक्का सम्झौता गरिएको थियो ।
अहिलेसम्म चार पटक म्याद थप गर्दा समेत बल्ल सात किलोमिटर सडक मात्रै कालोपत्रे गरेको छ भने अझै छ किमि सडक कालोपत्रे गर्न बाँकी रहेको छ । उक्त खण्डको सात वर्षमा ७३ प्रतिशत भौतिक प्रगति र ६९ प्रतिशत आर्थिक प्रगति भएको थियो । उक्त सडकमा पाँच किलोमिटरमा पूर्वाधार निर्माणको कामसमेत बाँकी छ ।
बिहुँदेखि घोडाबाँधे सम्मको १२ किलोमिटर सडक कालोपत्रेका लागि २०७२ माघमा दुई वर्षमा कालोपत्र सक्नेगरी सुर्य कन्ट्रक्सनसंग ठेक्का सम्झौता गरिएको थियो । १२ किलोमिटर सडक मध्ये हालसम्म उपल्लो खण्डमा ६ किलोमिटर सडक कालोपत्रे सम्पन्न भएपनि पाँच पटक म्याद थप्दा समेत छ किलोमिटर सडक कालोपत्रे गर्न अझै बाँकी रहेको छ । उक्त सडकको ७५ प्रतिशत भौतिक र ७१ प्रतिशत वित्तिय प्रगति भएको मध्यपहाडी लोकमार्ग आयोजना कार्यालय पर्वतले जनाएको छ । सडक समयमै कालोपत्रे नहुँदा वर्षौँदेखि आफूहरुले हिलो र धुलो खान बाध्य भएको स्थानीय केदार कँडेल बताउनुहुन्छ ।
उहाँले भन्नुभयो – “धेरै वर्ष भयो यो बाटो कालोपत्रे गर्छौँ भन्न थालेको तर अहिले पनि केही परिवर्तन हुनै सकेको छैन, विहान खाना खान लाग्यो, खानामै धुलो पर्छ, अहिले त सडकभरी मान्छे डुबाउने धुलो छ, बर्खामा हिलो पनि उस्तै हुन्छ, हामीहरु त आजित भयौँ, घर नजिकै सडक छ, घर उठाएर पर सार्न पनि नमिल्ने, नयाँ घर बनाउने हाम्रो अवस्था छैन, हामी सानो हुँदा यो सडकको हालत यस्तै थियो, अहिले हामी ४०÷४२ वर्षमा लाग्दा पनि यस्तै छ ।”
सवारी चालक मिनबहादुर विकले यो सडकमा गाडी चलान थालेको १७ वर्ष भएको भन्दै डिकको दुरावस्थाका कारण अहिलेसम्म लाखौँको पार्टपुर्जा फेर्नु परेको बताउनुभयो । बागलुङ बजार नजिकै भए पनि सडक अप्ठ्यारो हुँदा बिहुँबाट बजार झर्न झण्डै दुई घण्टा लाग्ने विकको भनाइ छ । यो सडक भएर दैनिक दजर्नौँ यातायताका साधानमा सयौँ यात्रुले यात्रा गर्ने भन्दै धुलोले गर्दा धेरै बिरामी पर्ने गरेको उहाँ बताउनुहुन्छ ।
“यसको वैकल्पिक बाटो छैन, यही सडकमा हिड्नु पर्छ, म दैनिक दुई पटक ओहोरदोहोर गर्छ, यात्रुले निकै गुनासो गर्छन्, धेरैले वान्ता पनि गर्छन्, यो सडक अप्ठ्यारो छ भन्ने सबै नेतालाई थाहा छ, तर काम गर्दैनन्” विकले भन्नुभयो – “बर्खामा हिलोले गाडीनै डुब्ला जस्तो हुन्छ, हिउँदमा धुलोले गाडी देखिदैन, दिउसै लाइट बाल्नु पर्छ ।”