साधना पन्त, बागलुङ
बाँदरका कारण वर्षौ देखि चिन्तित रहेका बागलुङ जिल्लाको जैमिनी नगरपालिकाका किसानहरुलाई राहत मिलेको छ ।
वर्ष दिन खाने अन्नपात बाँदरले क्षणभरमै नष्ट गर्ने भएपछि बाँदर हेरेरै दिन फाल्ने किसानहरु अहिले ढुक्क भएर घरमै बस्न थालेका छन् । अहिले किसानलाई बाँदर आतंकको चिन्ताले सताउन छोडेको छ ।
जैमिनी नगरपालिकाले नेपालमा हालै विकास भएको बाँदर धपाउने यन्त्र वितरण गर्न थालेपछि किसान खुसी भएका छन् । बाँदर नियन्त्रणका लागि किसानको तिव्र गुनासो र माग पछि नगरपालिकाले बाँदर धपाउने यन्त्र खरिद गरेर किसानहरुलाई वितरण गरिसकेको जैमिनी नगरपालिकाले जनाएको छ । बाँदरको आतंकबाट पीडित बनेका जैमिनी नगरपालिका–१, ४ र ५ वडाका किसानलाई एक÷एक थान बाँदर धपाउने यन्त्र वितरण गरेको जैमिनी नगरपालिकाका उप–प्रमुख लिला रानाले जानकारी दिनुभयो । ‘किसानले वर्षौदेखि गर्दै आएको गुनासो पछि हामीले बाँदर धपाउने नयाँ विकल्प आत्ससाथ गरेका छौ,’ रानाले भन्नुभयो, ‘परीक्षण सफल भएको भन्ने जानकारी आएको छ, यो सफल र प्रभावकारी भए पछि नगरका सबै वडामा बाँदर धपाउने यन्त्र वितरण गरिनेछ ।’
बाँदर धपाउने औजार आएपछि किसानलाई धेरै राहतको महुशुस भएको बाँदर जैमिनी नगरपालिका–४ का कृषक मेघराज ढकालले बताउनुभयो । बाँदर नियन्त्रणका लागि जैमिनी नगरपालिकाले चालु आर्थिक वर्षमा पाँच लाख बजेट विनियोजन गरेको थियो ।
बाँदरले बाली नष्ट गर्न थालेपछि दिनभर खेतबारीमा बाली कुरेर बस्नुपर्ने समस्या आए पछि किसानले जैमिनी नगरपालिकालाई पटक पटक बाँदर नियन्त्रणका लागि सहयोग गर्न आग्रह गर्दै आएका थिए । दुःख गरेर लगाएको धान, मकै, गहुँ, जौ र फापर जस्ता बाली बाँदरले नष्ट गरेको भन्दै स्थानीयको तिव्र गुनासो पछि नगरपालिकाले बाँदर नियन्त्रणका विकल्पको खोजी शुरु गरेको थियो ।
यही असार ९ गते केहि वडाका किसनालाई बाँदर धपाउने यन्त्र वितरण गरिएको र अन्य वडाका किसानलाई समेत बाँदर धपाउने यन्त्र खरिद गर्न अनुमती दिएको नगर प्रमुख इन्द्रराज पौडेलले जानकारी दिनुभयो । पहिलो चरणमा नगरपालिकाले पाँच थान बाँदर धपाउने यन्त्र ल्याएर बितरण थालेको र किसानलाई सहज भएमा प्रत्येक वडामा १०÷१० थानका दरले वितरण गर्ने नगरपालिकाको योजना छ । स्याङ्जाको भिरकोट नगरपालिका ७ का भविश्वर कोइरालाले लकडाउन अवधि भित्रै बाँदर धपाउने यन्त्र बनाएर सफल परीक्षण पछि बिक्री बितरण भइरहेको छ । उहाँको आविष्कारले यतिबेला सामाजिक सञ्जालमा निकै चर्चा पाएको छ ।
उहाँले बनाएको उपकरण दुई हजारदेखि तीन हजार पाँच सय रुपैयाँ सम्ममा किन्न पाइन्छ । ठूलो आवाज निस्कने उक्त यन्त्रमा यूपीभीसी पाइप र कार्बाइडको प्रयोगबाट बनाइएको यन्त्र एक पटक पड्काए पछि बाँदरनै सो क्षेत्रबाट बसाइँ सर्ने आविस्कार कर्ताको दाबी रहेको छ ।
कार्बाइडमा पानी घोलेर यन्त्रमा हालेर पुच्छरमा आगो लगाएपछि ठूलो आवाजमा पड्किन्छ । त्यसको आवाज सुनेपछि बाँदर भाग्ने गरेका छन् । तर यसबाट कुनै बारुद, छर्रा वा गोली ननिस्किने भएकाले कुनै हानी नगर्ने कोइरालाको बताउनुहुन्छ ।