हाम्रा छोरीहरु (मेरो सोच)

बिनिसा कडेंल

हाम्रो समाज, छोराको समाज । पुरुष जातिको समाज । लिङ्ग भेदको समाज । छुवाछुतको समाज अनि अत्यन्तै कुरुप समाज । यहाँ छोरीको कुनै इज्जत गरिदैन । जति नै पढे लेखेका मानिस, जति नै उच्च स्तरका मानिस, जस्तो मानिस भए पनि यस समाजमा छोरीलाई कतै न कतै दबाइएकै छ । हाम्रो जतिसुकै शिक्षित परिवार, बुझेको, जानेको परिवारमा पनि छोरी बिग्रिने मापदण्ड असाध्यै सजिलो छ ।

यसका लागि छोरीहरुले लागु पदार्थ, चोरी डकैती, झै–झगडा र मारकाट जस्ता गैर कानुनी काम गर्नु पर्दैन । साथीभाई सँग हिड्डुल गर्ने, रमाइलो गर्ने, कुनै केटासँग कुरा गरे मात्र पनि उनिहरु बिग्रिन्छन् । छोरी विग्रनको लागि समाजले ताकिदिएको र हामिले मान्दै आएको सुत्र हो यो । घरमा छोेराले आफ्ना केटी साथी लिएर आउँन हुने तर कुनै छोरी केटासँग बोल्नै हुँदैन । के छोरीको लागि समाजले बनाएको यो नियम र हामिले मान्दै र भन्दै आएको कुरा जायज हो त ? के हामीले यस्तो सोचलाई बदल्न सक्दैनौं त ?

छोरीको विवाह छिटै नगरिदिने हो भने, छोरी भागी विवाह गर्छे, अन्यजात सँग जान्छे, यसले हाम्रो इज्जत घट्छ भन्ने अभिभावक पनि यहाँ प्रशस्तै भेटिन्छन् । तर उनीहरुले यो कुरा कहिलै सोच्दैनन् कि आखिर आफ्नी छोरीको विचार के छ त ? उसको खुशी के मा छ ? जब सम्म अभिभावकले आफ्नो छोरा छोरीलाई राम्रोसँग नियाल्न, बुझ्न सक्दैनन्, तब सम्म उनीहरु कहिल्यै आफ्ना सन्तानको भलो गर्न सक्दैनन् । हो १ अभिभावकको सोच र छोरा छोरीको सोचमा धेरै फरक हुन्छ, किनभने जमाना बदलिएको छ, तेही अनुरुप ढंग, रङ सबै बदलिन्छ । अनि मान्छेको सोचमा पनि केहि फरकपन आएको हुन्छ । यो समान्य कुरा अभिभावकले बुझ्न पर्ने हो । तर अहिलेको जमानामा पनि छोरी १८ वर्ष पुग्ना साथ, त्यहि आमाले विवाह गराउँने भन्छिन्, जुन आमाले सानैमा विवाह गरेर कयौ दुख भोग्नु भोगिन, कष्ट भोगिन ।

अब भन्नुस, ती आमाको सौतेलो जस्तो, नराम्रो व्यवहारलाई ती साना छोरीहरुले हासेर कसरी मान्न सकुन ? जस्तो सुकै शिक्षित आमा भए पनि उनीहरुलाई आफ्नो छोरीको खुसी भन्दा आफ्नो इज्जतको बढि चासो हुन्छ । छोरीको जीबन कसरी, के गर्दा सप्रिन्छ र के गर्दा बिग्रिन्छ, त्यो अभिभावकले बुझ्नु पर्ने कुरा हो, होइन र ? आफुले राम्रो परिवारको केटा खोजेर दिदैमा के छोरीको भविश्य बन्छ, उसको जिन्दगी उसले सोचेको जस्तो हुन्छ या तपाई सोच्नु भएको जस्तो उसको घर बन्छ ? के त्यो छोरीले सुखले खाना पाउछे । जब अभिभावकले छोरीको इच्छा बिपरित विवाह गरी दिन्छन्, तब उनीहरुले त्यहि छोरीको सुख खोसिरहेका हुन्छन् ।

के साँच्चै नै, शारिरिक सुख र भौतिक सुखमा मात्र जीवनको खुसी लुकेको छ त ? के साँच्चैनै धनले सम्पन्न परिवारमा छोरी विवाह गरेर दिदा, छोरी मनले पनि धनी बन्छे त ? अबत हामिहरुले सोच्नै पर्छ, कतै एउटी छोरीको आँसुले जिन्दगी भरी रुन नपरोस । कतै त्यहि छोरीको आँसुले नर्कमा वास नहोस् । कतै त्यहि छोरीको दुख देखेर, पश्चताप मात्र नपरोस । भौतिक सुख भन्दा, आत्मा सुखको छुट्टै आनन्द हुन्छ । यत्ती बुझौ, सोच बदलौं ।